Yumurtalıklar normalde bir ucu karın yan duvarına diğer ucu ise serbest halde dururlar. Bu bağ içerisinden kan damarları geçer. Eğer yumurtalık herhangi bir şekilde bu bağ etrafında döner ise kan akımında azalma olur ya da akım tamamen durabilir. İşte bu durum over torsiyonu olarak adlandırılır. Genellikle kist ya da başka bir sebebe bağlı olarak büyümüş olan yumurtalıklarda ortaya çıkar ancak çok nadiren tüp ve etrafındaki dokularda aşırı bir spazm ya da aşırı genişlemiş yani varisleşmiş damarlara bağlı olarak normal boyutlardaki yumurtalıklarda da görülebilmektedir. Tüplerin aşırı uzun olması gibi bazı doğuştan gelen nedenler de torsiyona yol açabilmektedir. Over torsiyonu hemen her zaman tek taraflıdır ve daha çok sağda görülür. Teşhis edilir edilmez acil şartlarda vakit kaybedilmeden ameliyata alınmalıdır.
Over torsiyonunda tanı genelde hastanın muayenesi ve ağrının şiddeti ile klinik olarak kuşkulanılmasıyla konur. Ayırıcı tanıda akut apandisitten, dış gebeliğe kadar pek çok durum dikkate alınmalıdır. Tanı için en kolay ve uygun tanı yöntemi ultrasonografidir.
Ultrasonografide normalden büyük, kistik bir yumurtalık görülmesi önemlidir. Doppler ultrasonografi bulguları dolaşımın etkilenme derecesine ve torisyonun süresine bağlıdır. En ileri formunda dopplerde hiç kan akımı izlenemez.
Over torsiyonun tedavisi cerrahidir, tanı konduktan sonra acil koşullarda açık (laparotomi) ya da kapalı cerrahi yöntem (laparoskopi) tedavi edilmelidir. Erken dönemde fark edilip ameliyat alındığında kalıcı hasar olmaz. Öncelikle dönen yumurtalık düzeltilir, dokunun durumuna göre çıkartılıp çıkartılmamasına karar verilir. Ancak ihmal edilmiş ya da geç kalınmış olgularda kan akımı uzun süre kesildiğinde over dokusunda nekroz meydana gelir. Yani bu dokular canlılığını kaybeder. Böyle bir durumda yumurtalığın alınması gerekir. Günümüzde, sağlam kalan dokunun hormon salgılama işlevinden yararlanmak amacıyla yumurtalığın yerinde bırakılması tercih edilmektedir. Ancak, eğer kitle varsa çıkarılmalıdır. Kız çocuklarda, özellikle sağ tarafta oluşan ağrılarda mutlaka yumurtalıklar ile ilgili sorun olup olmadığı da araştırılmalıdır.
