Hidrosel, testisleri çevreleyen zarlar arasında sıvı birikmesi sonucu ortaya çıkan, genellikle ağrısız ve yavaş ilerleyen bir sağlık sorunudur. Skrotumda şişlik ile kendini gösteren bu durum, bebeklerde doğuştan, yetişkinlerde ise çeşitli sağlık problemleri veya travmalar sonucu gelişebilir. Çoğu zaman zararsız olsa da, kesin tanı ve gerekli durumlarda tedavi için üroloji uzmanına başvurmak önemlidir.
Hidrosel, testisleri çevreleyen zarlar arasında olağandışı miktarda sıvı birikmesiyle ortaya çıkan bir hastalıktır. Genellikle ağrısız olan hidrosel, skrotumda (torbada) şişlik olarak kendini gösterir. Hidrosel, yenidoğan erkek bebeklerde doğuştan ortaya çıkabileceği gibi, yetişkin erkeklerde de travma, enfeksiyon ya da farklı sağlık problemleri sonucunda gelişebilir.
Hidrosel, tek taraflı görülebildiği gibi iki taraflı da meydana gelebilir. Bebeklerde görülen doğumsal hidroseller genellikle ilk bir yıl içinde kendiliğinden düzelirken, yetişkinlerde ortaya çıkan durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir.
Hidroselin Belirtileri
Hidroselin en belirgin belirtisi, skrotumda fark edilen şişliktir. Bu şişlik genelde yavaş yavaş artar. Çoğu zaman da ağrısızdır. Ancak sıvı birikimi çok fazla olursa, testislerde ağırlık hissi veya hafif rahatsızlık oluşabilir.
Başlıca belirtiler şunlardır:
- Skrotumda ağrısız şişlik
- Tek taraflı veya çift taraflı büyüme
- Yürürken veya otururken rahatsızlık hissi
- Cinsel ilişki sırasında baskı veya dolgunluk hissi
Hidrosel, genellikle başka hastalıklarla karışabilir. Örneğin, testis tümörü veya fıtık da benzer şişlikler oluşturabilir. Bu nedenle kesin tanı için doktor muayenesi şarttır.
Hidroselin Nedenleri
Hidrosel oluşumunun nedenleri, kişinin yaşına bağlı olarak farklılık gösterebilir. Bebeklerde görülen hidrosel genellikle doğumsal sebeplerden kaynaklanır. Doğum sırasında karın boşluğu ile skrotum arasında yer alan kanalın kapanmaması, sıvının bu bölgeye sızmasına yol açabilir. Ayrıca, doğum öncesindeki zamanda testislerin torbaya inişi sırasında zarların tam olarak kapanamaması da hidrosele zemin hazırlar. Bu tür durumlarda hidrosel, çoğunlukla yaşamın ilk aylarında fark edilir ve zamanla kendiliğinden kaybolma eğilimindedir.
Yetişkinlerde ise hidrosel daha çok sonradan ortaya çıkan faktörlerle ilişkilidir. Testis veya epididim iltihapları (epididimit, orşit) bölgedeki sıvı dengesini bozarak birikime neden olabilir. Travma, yaralanma veya ameliyat sonrası gelişen komplikasyonlar da hidrosel oluşumunu tetikleyebilir. Bazı durumlarda ise testis tümörleri, skrotumda sıvı birikiminin altta yatan sebebi olabilir.
Bunların yanı sıra, uzun süre ayakta kalmak, ağır yük kaldırmak ya da geçirilmiş enfeksiyonlar da hidrosel riskini artıran etkenler arasında yer alır. Bu yüzden özellikle yetişkin erkeklerde ortaya çıkan hidrosellerin mutlaka bir üroloji uzmanı tarafından değerlendirilmesi gerekir.
Hidrosel Tedavisi
Hidroselde tedavide nasıl bir yöntem belirleneceği, hastanın yaşına, şişliğin büyüklüğüne ve bu şişliğin nedenine göre belirlenir.
- Bebeklerde tedavi: Doğumsal hidroseller genellikle 12-18 ay içinde kendiliğinden düzelir. Bu süre içinde düzenli takip önerilir.
- Yetişkinlerde tedavi: Cerrahi müdahale (Hidroselektomi): En yaygın tedavi yöntemidir. Skrotumdaki sıvı boşaltılır ve zarlar yeniden düzenlenir.
- İğne ile sıvıyı boşaltma: İğne ile sıvı boşaltılması geçici bir çözüm oluşturur. Tekrarlama riski de yüksektir.
- Altta yatan nedenin tedavisi: Enfeksiyon varsa antibiyotik, travma sonrası ise dinlenme ve destekleyici tedavi uygulanır.
Tedavi edilmediğinde hidrosel genellikle ciddi bir sağlık problemi oluşturmaz, ancak yaşam kalitesini düşürebilir ve estetik rahatsızlık verebilir.
Sonuç olarak, hidrosel genellikle zararsız olsa da kesin tanı ve gerektiğinde tedavi için üroloji uzmanına başvurmak önemlidir. Erken teşhis, hem gereksiz kaygıların önüne geçer hem de olası komplikasyonların önlenmesini sağlar.
Hidrosel ve Kordon Kisti hakkında detaylı bilgi almak için tıklayın.
Hidrosel Hakkında Merak Edilenler
Yaklaşık olarak her 150-300 bebekte bir görülür. Kesin nedeni bilinmemekle birlikte genetik, hormonal ve çevresel faktörlerin rolü olduğu düşünülüyor. Hafif vakalarda ameliyat genellikle 1–2 saat sürerken, ciddi vakalarda 3 saatten fazla olabilir. Çoğu çocuk aynı gün veya kısa sürede taburcu olur. Kateter genellikle 5–14 gün kadar kalır. İlk günlerde hafif kanama, şişlik, morarma görülebilir; tam iyileşme birkaç hafta ile bir yıl arasında değişebilir. Tedavi düzgün sağlandığı takdirde genellikle etkilenmez. Ancak untreated hipospadias veya ciddi vakalarda ileride ejakülasyon ya da fertilite sorunları yaşanabilir. Hayır, cerrahi dışı bir tedavi mevcut değildir. Genellikle 6 aylık ile 1 yaş arası ideal zamanlama olarak kabul edilir.Hipospadias ne kadar yaygındır?
Hipospadias neden olur?
Ameliyat ne kadar sürer ve cerrahi sonrası süreç nasıl yürür?
Ameliyat sonrası bakım ve iyileşme nasıldır?
Gelecekte cinsel işlev veya üreme etkilenir mi?
Hipospadiasın cerrahi dışı başka bir tedavisi var mı?
Hipospadias ameliyatı ne zaman yapılmalıdır?